Qaraqalpaqstan

Wikipedia, erkin enciklopediya
Qaraqalpaqstan
Қарақалпақстан Республикасы, Qoraqalpog'iston Respublikasi
Qaraqalpaqstan Respublikasinıń mámleketlik bayraǵıQaraqalpaqstan Respublikası mámleketlik gerbi
,
Jergilikli atı Қарақалпақстан Республикасы, Qoraqalpog'iston Respublikasi
Qısqa atama ККАССР
Rásmiy til ózbеk tili, qaraqalpaq tili
Gimni Qaraqalpaqstan gimni
Kontinent Aziya
Mámleket Ózbekstan
Paytaxtı Nókis
Located in the administrative territorial entity Ózbekstan
Coordinate location 43°2′24″N 58°51′36″E
Geoshape Data:Uzbekistan/Karakalpakstan.map
Office held by head of government Prezident
Head of government Amanbay Orınbayev
Xalqı 1 817 500
Contains the administrative territorial entity Amiwdarya rayonı, Beruniy rayonı, Shımbay rayonı, Ellikqala rayonı, Kegeyli rayonı, Moynaq rayonı, No'kis rayonı, Qanliko'l rayonı, Qon'ırat rayonı, Qarao'zek rayonı, Shomanay rayoni, Taxtako'pir rayonı, To'rtku'l rayonı, Xo'jeli rayoni, Bozataw rayonı, Taqiyatas rayonı
Elevation above sea level 41 metr
Waqıt zonası UTC+05:00
Shares border with Xorezm wa'layati, Buxara wálayatı, Nawayi wa'layati, Man'g'ıstaw wa'layatı, Aqto'be wa'layatı, Dashoguz wa'layati
Language used qaraqalpaq tili, ózbеk tili, Qazaq tili
Maydanı 160 000 şarşı kïlometr
Rásmiy sayt http://sovminrk.gov.uz/lang/en/
Bayraǵı Qaraqalpaqstan Respublikasinıń mámleketlik bayraǵı
Gerbi Qaraqalpaqstan Respublikası mámleketlik gerbi
Described by source Svensk uppslagsbok
Commons category Karakalpakstan
Topic's main category
Category of associated people Category:People from Karakalpakstan
Category for people born here Q8056364
Category for people who died here Category:Deaths in Karakalpakstan
Category of people buried here Q32102244
Category for maps Category:Maps of Karakalpakstan
Map
Karakalpakstan

43°2′24″N 58°51′36″E

Qaraqalpaqstan Respublikası (Ózbekshe: Qoraqalpog`iston Respublikasi yamasa Қорақалпоғистон Республикаси). Qaraqalpaqstan Respublikası paytaxtı — Nókis qalası. Basqa iri qalaları — Хójeli, Qońırat, Shımbay hám Taqıyatas.

Respublika 16 rayonǵa bólingen.

Geografiyası

Suveren demokratik Qaraqalpaqstan Respublikası Ózbekstan Respublikasınıń arqa-batısında jaylasqan.

Respublika shıǵısında Ózbekistan, arqa hám arqa-batısında Qazaqstan, qubla hám qubla-batısında Túrkmenstan menen shegaralasqan. Ulıwma jer maydanı — 165 600 km².

Xalqı

2020-jıldıń 1-oktyabr halatına 1916,1 mıń adamdı quraydı. Usı kórsetkish 2020-jıldıń yanvar-oktyabr aylarına 17,8 mıń adamǵa yamasa 0,9%ke ósti. Sonıń ishinde, qala xalqınıń sanı 938,6 mıń adamdı (jámi xalıq sanındaǵı úlesi 49,0%) awıl xalqınıń sanı 977,5 mıń adamdı (51,0%) quraydı. 2020-jıl yanvar-sentyabr aylarında 28,2 mıń perzent tuwıldı (tiri tuwılǵanlardı esapqa alǵan halda), sáykes túrde mıń adamǵa tuwılıw koefficienti 19,8 promillege tuwra keledi. Respublikalıq kesimdegi talqılawlarǵa bola, 2019-jıldıń 1-aprel halatına eń kóp xalıq sanı Nókis qalasında 316,3 mıń adamdı (respublika jámi xalqı sanındaǵı úlesi 16,9%) hám Tórtkúl rayonında 211,1 adamdı (11,2%), kerisinshe eń kem xalıq sanı Moynaq 31,4 mıń adamdı (1,7%) sonday-aq, Taxtakópir rayonında 39,9 mıń adam (2,1%) dı quraydı.

Qaraqalpaqstanda xalq sanı 2020-jılǵı maǵlıwmatlarǵa kóre 1,916,100 adam qurap, 51,0 % awıllarda, 49,0% qalalarda jasaydı.

Qaraqalpaqstan xalqın qaraqalpaqlar — 35,7 %, ózbekler — 38,2 %, qazaqlar — 18,6%, túrkmenler — 5,1 %, qalǵanlar — 1,7% quraydı.

Tábiyiy baylıqları

Qaraqalpaqstan Respublikası tаbiyiy gаz, grаnit, hám nеft, bеtоnit, kаоlin, mramor, mеtаll kiritilgen fоsfоr mеtаllаrı kánlerine iye.

Aral teńizi boylarında gáz hám bolıp, bu kánler házirgi waqıtqa shekem paydalanılmaǵan hám qayta islenbegen halda jatır.

Qarataw yaki Sultan wáyis baba dizbeklerinde altın untaqları bar.

Awıl xojalıǵı

Salishılıq Palız eginleri Paxta hám gúrish eń kóp egiletug'in egin esaplanadı. Respublikada qaramal, túye, qarakól qoyı hám eshkiler kóp baǵıladı.

Energetika

Taqıyatas hám Túyemoyin elektr stantsiyaları bar.

Derekler

Siltemeler

Úlgi:Ózbekstan