Titanik
 | ||
| Birinshi hám aqırǵı sayaxatı bolǵan úlken kemeniń kórinisi | ||
|---|---|---|
| Mámleket: | Ullı Britaniya | |
| Maqamı: | Jolawshı kemesi | |
| Hádiysesi: | Shógip ketken | |
| Shólkemi: | Star Line White Star Line | |
| Tayarlaǵan orın: | "Harland and Wolff | |
| Keme qurılıwǵa ruqsat etilgen kún: | 17-sentabr 1908 | |
| Qurılıs baslanǵan kún: | 31-mart 1909 | |
| Suwǵa qoyılǵan kún: | 31-may 1911 | |
| Porttan shıǵarılǵan kún: | 10-aprel 1912 | |
| Jolǵa túsilgen kún | 10-aprel 1912 | |
| Shógip ketken kún: | 15-aprel 1912 | |
| Belgileri | ||
| Moʻlsherlengen adam: | 3,300 nafar | |
| Jolawshılar: | 2,224 nafar | |
| Oylap tabıwshısı: | Tomas Endryus | |
| Uzunlıǵı: | 269,1 m | |
| Eni: | 28,19 m | |
| Quwatı | 55 min. a.k. | |
| Biyikligi: | 18,4 m | |
| Tezligi: | 24-25 km/s | |
| Ekipaj aǵzaları: | 908 | |
Titanik (RMS Titanik) — Ullı Britaniya paroxodı «White Star Line» kompaniyası ónimi «Alimpik» tıń egizegine uqsaǵan úshinshi kemeniń ekinshisi esaplanadı. Óziniń qurılıs processinde dúnyanıń eń iri kemesi sanalǵan bul sayaxatshı keme birinshi 14-aprel 1912-jılı saparı waqtında Atlantika okeanında aysbergǵa urılıp 5 saat 10 minutta suw túbine shógip ketken.
Bortda jaylasqan insanlardan 1316 ápiwayı jolawshı, 908i ekipaj aǵzaları — jámi bolıp 2224 adam jıynalǵan. Olardan 710ı waqıya jayında qutqarılǵan, 1514 insan bolsa qaytıs bolǵan. Bul keme apatı dúnyanıń shumlı xabarlarına aylanıp úlgergeni sebepli, bul keme haqqında bir neshe hújjetli filmler súwretke alınǵan. Titanik — bul dúnyaǵa júdá málim hám ataqlı bolǵan keme oylap shıǵarėıwshısı Tomas Edison eń qáweterli apat júz berse de «Titanik» úsh keshe-kúndiz shókpesten, aydında turıwı múmkinligi haqqında adamlardı isendirgen edi. Biraq ""Titanik""tıń okean boylap birinshi hám aqırǵı saparınıń urıs qatnasıwshısı retinde úsh mıńǵa jaqın sayaxatshılar qatnasıwında óziniń bul pikiri nadurıs ekenligin tán aldı. Titaniktıń shógiwi — 1912-jılı 15-aprel sánesinde New York tárepke júzip ketip baratırǵan kemeniń Arqa Atlantika okeanında aysberg penen dúgisiwi aqıbetinde kelip shıqqan teńiz hádiysesi. Sol dáwirdiń eń úlken okean kemesi bolǵan Titanik 1912-jılı 14-aprel, ekshembi kúni saat 23:40 (keme waqıtı) átirapında aysberg penen dúgisken waqıtta kemeniń bortında shama menen 2224 kisi bolǵan. Eki saat qırıq minuttan keyin, 15- aprel, dúyshembi kúni saat 02:29da (keme waqıtı menen: GMT 05:18de) kemeniń shógip ketiwi 1500den artıq adamnıń ólimine sebep boldı jáne bul tariyxtaǵı teńizdiń tınıshlıq dáwirinde júz bergen eń úlken teńiz hádiyseleriniń birine aylandı.