Kontentke ótiw

Vsesvit

Wikipedia, erkin enciklopediya
Vsesvit
1929-jılǵı jurnal bas beti
Negizgi atıukrainsha Всесвіт
MámleketKiyev, Ukraina
Bas redaktorDmitriy Drozdovskiy

Vsesvit (ukrainsha: Vsesvіt, vsesvit) — jáhán klassikası hám zamanagóy ádebiyat shıǵarmalarınıń eksklyuziv awdarmaların, dúnyanıń barlıq múyeshlerindegi mádeniy, kórkem, social hám siyasiy turmıstıń túrli táreplerin jarıtıwshı Ukraina dáwirli basılıwı. Ukrain tilinde vsesvit sózi Kosmos dep awdarma etiledi.

Xarakteristikası[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]

Jurnal sırt el ádebiyatı, mádeniyatı, kórkem óneri hám shet el mámleketleriniń sociallıq-siyasiy qarasları hám olardıń Ukraina menen baylanıslarına arnalǵan. 2010-jıldaǵı maǵlıwmatlarǵa qaraǵanda[1], Jurnalda yarım mińnan aslam roman, mińlaǵan taqmaqlı toplamlar, roman hám dramatik dóretpeler, mińlaǵan maqalalar, reportajlar, esseler, gúrrińler hám pyesalar, sonıń menen birge, júzden artıq ocherkler, túsindiriwler, 105 mámleketten kelgen avtorlardıń intervyulari 84 tilden awdarmalarda baspa etilgen.

Tariyxı[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]

Vsesvit aylıq baspa etiletuǵın eń áyyemgi hám eń belgili Ukraina kórkem ádebiy jurnalı bolıp tabıladı.
Ukraina tilinde «shet ellik ádebiyat» jurnalın shólkemlestiriw ideyası 1919-jılda, Ukraina Xalıq Respublikası dáwirinde payda bolǵan [2], bıraq siyasiy sharayatlar sebepli joybar ámelge asırılmaǵan.
Ol 1925-jıl yanvar ayında belgili ukrain jazıwshisı Vasiliy Ellan-Blakitniy tárepinen Xarkovda islengen. Jurnaldı jaratıwda kórkem ádebiyatqa baylanıslı redaktor Nikolay Xviylioviy hám kórkem redaktor Aleksandr Dovjenko tikkeley qatnasqan. «Vsesvit» ;qa jazılıw «vistei» esabınan, mámleket finanslıq támiynlewi arqalı ámelge asırılǵan. Jurnalǵa burınǵı awqam hám dúnyanıń ataqlı avtorları hám fotosúwretshileri tartılǵan. Baspalar suwretleytuǵın xarakterge iye bolıp, awdarma etilgen shet el jańalıqlar, «Ukrainlestiriw» dáwirindegi úlketanıwlıq hám mádeniy-aǵartıwshılıq ilajlarǵa tiyisli maqalalar baspa etilgen. Kórkem ádebiyatqa baylanıslı jóneliste dóretiwshilik etken Henri Barbyusa, John Dos Passos, Ivan Bagryaniy, Ostapa vishniy hám basqalardıń qosıqları hám basqa dóretpeleri baspadan shıǵarılǵan.
1986-jılda Oleg Mykytenka jurnaldıń bas redaktorı bolǵan. 1988-jılda jurnal jılına 760 000 tirajda baspadan shıǵarılǵan.

Vsesvit kóbinese global kórkem ádebiyatqa baylanıslı maǵlıwmatlardıń eń jaqsıların birinshilerden bolıp ukrain tilinde baspa etedi.Sovet Birlespesida jasawshı bir qansha áwladlar ushın jurnal ayriqsha dúnyaǵa ashılıw bolıp, «sırtqı dúnya» menen úzliksiz baylanıstırıwshı baspa retinde xızmet etken. Sonıń menen birge, vsesvit basılıwı Ukrainada hám shet elde belgili ukrain dilmashları hám ilimpazları mektebiniń payda bolıwına sebep bolǵan.

Derekler[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]

  1. „Про журнал“. «Всесвіт».
  2. „Сторінками істогрії «ВСЕСВІТУ»: Із виступу О. І. Микитенка“. old.lingua.lnu.edu.ua. 4 березня 2016da túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 10 січня 2016 року.