FIFA jáhán chempionatı 2022

2022-jılǵı futbol boyınsha jáhán chempionatı (arabsha 2022 كأس العالم لكرة القدم, inglisshe 2022 FIFA World Cup) 2022-jılda Qatar maydanlarında ótkerilǵen Futbol boyınsha jáhán chempionatı. Bul, tártip boyınsha 22-turnir bolıp esaplanadi. Bul chempionat 2022-jıldıń 20-qawısınan (noyabr) 18-jeldige (dekabr) shekem ótkerilgen. Bul Arab dúnyasında ótkerilgen birinshi jáhán chempionatı bolip tabıladı. Bunnan tısqarı, 2002-jılda Arqa Koreya hám Yaponiyada ótkerilgen turnirden keyin Aziyada ótkerilgen ekinshi jáhán chempionatı boladı. Bul turnir 32 qurama komanda qatnasıwındaǵı aqırǵı jáhán chempionatı bolıp, 2026-jılda AQSh, Meksika hám Kanadada ótkeriletuǵın turnirda, qatnasıwshı komandalar sanı 48ge kóbeyiwi rejelestirilgen. Qatarda jaz jazirama ıssı bolǵanlıǵı sebepli, bul jáhán chempionatı qawıs (noyabr) ayınıń aqırı jeldı (dekabr) ayınıń ortalarına shekem ótkerildi, bul bolsa may, iyun yaki iyul aylarında ótkerilmeytuǵın birinshi turnir esaplanadı. Turnirdaǵı birinshi oyın Al-xordagi Al Bayt stadioninda Qatar hám Ekvador saylandı komandaları ortasında bolıp ótti. Final oyını 2022-jıldıń 18-jeldisinde (dekabrında) bolıp ótti. Finalda, Argentina qurama komandası Franciyanı jeńdi. Jáhán chempionatınıń aldınǵi chempionı Franciya saylandı komandası esaplanadı.

2011-jıldıń may ayında, FIFAda iskerlik júrgizetuǵın lawazımlı tulǵalarda, Qatar qanday etip jáhán chempionatın ótkeriw huqıqın qolǵa kirgizgeni menen baylanıslı sorawlar payda bolǵan. FIFAnıń ishki tekseriwi, jáhán chempionatın ótkeriw huqıqı Qatar mámleketine beriliwinde heshqanday paraxorshılıq jaǵday anıqlanbaǵanın járiyalaǵan. 2015-jıldıń 27-jawzasında (mayda) Shveycariya federal prokurorlari 2018-2022-jılǵı jáhán chempionatların ótkeriw ushın arzalar menen baylanıslı paraxorshılıq jaǵdayları boyınsha tergew baslaǵan. 2018-jıl 6-súnbıle (avgust) kúni FIFAnıń burınǵı prezidenti Zepp Blatter, Qatar «qara ámeliyat» qollaǵanın dawa etip, usınıs komiteti miyman kútiwshilik huqıqın qolǵa kirgiziw ushın aldaǵanın shama etdi. Bunnan tısqarı, Qatar Jáhán chempionatına tayarlanıwda qatnasqan sırt ellik jumısshıları qattıǵa qiynalǵani tuwralı aytti. «The Guardian» gazetası tárepinen alıp barılǵan tergewge kóre, kóplegen jumısshılarǵa azıq-túlik hám suw berilmegen, olardıń tulǵasın iraslaytuǵın hújjetler alıp qoyılǵan, hám olarǵa waqıtında yamasa ulıwma miynet haqı berilmegen. [1] [2]