Rossiyanıń Ukrainaǵa basqını (2022)
2022-yil24-fevralde RossiyaUkrainaga qaraqshılıq hújimin basladı. Qaraqshılıq hújimine shekem Rossiya Ukraina shegarası qasında uzaq waqıt dawamında ásker toplap, onıń sanın asırıp bardı hám de Ukrainanıń NATOga qosılıwın nızaman qadaǵan etiw tuwrısındaǵı talap menen shıqtı[1]. Shabıwıl baslanıwınan bir neshe kún aldın Rossiya Donetsk Xalıq Respublikası hám Lugansk Xalıq Respublikası ǵárezsizligin tán aldı hám 2022-jıl 21-fevralde Ukraina shıǵısındaǵı Donbass aymaǵına Rossiya qurallı kúshleri bólindilerin jiberdi.
24-fevral shama menen saat 05:00 EET (UTC+2) de Rossiya prezidenti vladimir Putin Ukrainanı „denatsifikatsiya“ hám „demilitarizatsiya“ qılıw maqsetinde „maxsus áskeriy operatsiya“ baslanǵanın járiyaladı[2][3]. Oradan minutalar ótkennen, orıs askarlari tárepinen Ukraina aymaǵına hawadan hújimler baslandı[4]. Ukraina shegara xızmeti orıs áskerleri Rossiya hám Belarus menen shegara postlari arqalı bastırıp kirgenin xabarladı[5][6].
Kóplegen mámleketlikler bul qaraqshılıq hújimin qaralawdı hám Rossiyaǵa qarsı sanksiyalar engiziwdi. Hújimge qarsı global kórsetisler bolıp ótip atırǵan bir waqıtta Rossiya daǵı kórsetisler ǵalabalıq qamawǵa alıwlar menen qarsılandi[7][8]. Shabıwıldan aldın da, shabıwıl dawamında da kóplegen mámleketlikler Ukrainaǵa qural -qural jetkiziw arqalı járdem kórsetiwdi. [9] Buǵan juwapan Putin Rossiya yadrolıq kúshlerin shay jaǵdayǵa keltirdi[10].
BMTning Qashqınshılar boyınsha Joqarı komissarligi maǵlıwmatlarına kóre, 500 mińnen aslam Ukrainalıq qashqınshı hújimdiń dáslepki tórt kúni ishinde mámleketti tark etip, Evropa boylap qashqınshılar daǵdarısına sebep bolǵan[11].
Xalıq aralıq járdemler[redaktorlaw | derekti jańalaw]
Bul áskeriy háreketler munasábeti menen AQSh Ekinshi jáhán urısı dáwirindegi Lend-liz programmasın qayta jumısqa túsirdi. 2022-jıl 9 -may kúni AQSh Prezidenti Joe Biden Ukrainaǵa áskeriy járdem beriw imkaniyatın názerde tutatuǵın lend-liz tuwrısındaǵı nızamǵa qol chekdi. [12]
Derekler[redaktorlaw | derekti jańalaw]
- ↑ yangiliklar deregi|date=24-fevral 2022-jıl| title=Why iyis Russia invading Ukraine and what does Putin want?| language=en| work=BBC News| url=https://www. bbc. com/news/world-europe-56720589| access-date=24-fevral 2022-jıl| archive-date=19 -dekabr 2021-jıl| archive-url=https://web. archive. org/web/20211219125518/https://www. bbc. com/news/world-europe-56720589| url-status=live
- ↑ yangiliklar deregi| title=Russia's Putin authorises 'special military operation' against Ukraine| url=https://www. reuters. com/world/europe/russias-putin-authorises-military-operations-donbass-domestic-media -2022-02-24/| agency=Reuters| date=24-fevral 2022-yil}}
- ↑ web deregi|url=https://kun. uz/uz/news/2022/02/24/putin-urıs -ashtı -tiykarǵı -malumotlar| title=Putin urıs ashtı. Tiykarǵı maǵlıwmatlar| website=Kún. uz| date=24-fevral 2022-jıl| access-date=24-fevral 2022-jıl| url-status=live}}
- ↑ https://zamin. uz/uz/dunyo/97598-Rossiya -pútkil-Ukraina -aspanında -ústinlikti-qolga-kirgizgeni-haqqında -malum-etdi. html
- ↑ web deregi|url=https://edition. cnn. com/europe/live-news/ukraine-russia-news-02-23-22/h_ec5 f24 d5 accb8 f8503 aabdc63 e3 fd22 d| title=Russia attacks Ukraine| website=CNN| date=24-fevral 2022-jıl| access-date=24-fevral 2022-jıl| archive-date=24-fevral 2022-jıl| archive-url=https://web. archive. org/web/20220224073725/https://edition. cnn. com/europe/live-news/ukraine-russia-news-02-23-22/h_ec5 f24 d5 accb8 f8503 aabdc63 e3 fd22 d| url-status=live
- ↑ web deregi|url=https://www. interfax. ru/world/824058| title=Ukrainskie pogranichniki soobshili ob atake granitsi so storoni Rossii i Belorussii| website=Interfax| date=24-fevral 2022-jıl| access-date=24-fevral 2022-jıl| archive-date=24-fevral 2022-jıl| archive-url=https://web. archive. org/web/20220224073737/https://www. interfax. ru/world/824058| url-status=live
- ↑ yangiliklar deregi| last=Morin| first=Rebecca| date=24-fevral 2022-jıl| title=World leaders condemn Russian invasion of Ukraine; EU promises 'harshest' sanctions - live updates| url=https://www. usatoday. com/story/news/politics/2022/02/24/russia-ukraine-invasion/6920609001/| url-status=live| archive-url=https://web. archive. org/web/20220224110055/https://www. usatoday. com/story/news/politics/2022/02/24/russia-ukraine-invasion/6920609001/| archive-date=24-fevral 2022-jıl| access-date=24-fevral 2022-jıl| work=USA Today
- ↑ web deregi|date=24-fevral 2022-jıl| title=More than 1, 700 people detained ın widespread Russian protests against Ukraine invasion| url=https://www. cbc. ca/news/world/russia-protest-arrests-1. 6362938| last1=Stewart| first1=Briar| last2=Seminoff| first2=Corinne| last3=Kozlov| first3=Dmitry| access-date=24-fevral 2022-jıl| publisher=CBC News| archive-date=24-fevral 2022-jıl| archive-url=https://web. archive. org/web/20220224193201/https://www. cbc. ca/news/world/russia-protest-arrests-1. 6362938| url-status=live}}
- ↑ yangiliklar deregi|title=NATO tap deploy thousands of commandos tap nations near Ukraine| url=https://www. aljazeera. com/news/2022/2/25/nato-allies -to-provide-more-weapons -to-ukraine-stoltenberg-says| archive-url=https://ghostarchive. org/archive/20220227/https://www. aljazeera. com/news/2022/2/25/nato-allies -to-provide-more-weapons -to-ukraine-stoltenberg-says| archive-date=27-fevral 2022-jıl| publisher=Al Jazeera| access-date=26 -fevral 2022-jıl| date=25-fevral 2022-yil cbignore
- ↑ web deregi|last1=Heintz|first1=Jim|last2=Isachenkov|first2=vladimir|last3=Karmanau|first3=Yuras|last4=Litvinova|first4=Dasha|date=27-fevral 2022-jıl| title=Putin puts nuclear forces az waqıt high alert, escalating tensions| url=https://apnews. com/article/russia-ukraine-kyiv-business-europe-moscow-2 e4 e1 cf784 f22 b6 afbe5 a2 f936725550| access-date=3-mart 2022-jıl| website=AP News| language=en}}
- ↑ yangiliklar deregi|title=Mapped: Where Ukrainian refugees are fleeing tap| url=https://www. axios. com/ukraine-refugees-map-numbers-8 b0 c20 f2-80 ae-424 e-9 a65-9 a50 ee0 eefe2. html| url-status=live| archive-url=https://ghostarchive. org/archive/20220301/https://www. axios. com/ukraine-refugees-map-numbers-8 b0 c20 f2-80 ae-424 e-9 a65-9 a50 ee0 eefe2. html| archive-date=1-mart 2022-jıl| work=Axios| date=28-fevral 2022-yil|access-date=3-mart 2022-yil cbignore
- ↑ uz/uz/news/2022/05/11/lend-liz-haqqında -gúrriń-sssr-AQSH-járdemisiz-nemislarni-jeńa-alarmidi "Lend-liz haqqında : SSSR AQSh járdemisiz nemislarni jeńa alarmidi?". https://kun. uz/uz/news/2022/05/11/lend-liz-haqqında -gúrriń-sssr-AQSH-járdemisiz-nemislarni-jeńa-alarmidi.