Rossiyanıń Ukrainaǵa basqını (2022)
2022-jıl 24-fevralda Rossiya Ukrainaga basqınshılıq hújimin basladı. Basqınshılıq hújimine shekem Rossiya Ukraina shegarası janında uzaq waqıt dawamında ásker toplap, onıń sanın asırıp bardı hám de Ukrainanıń NATOǵa qosılıwın nızam jaǵınan qadaǵan etiw tuwrısındaǵı talap penen shıqtı[1]. Shabıwıl baslanıwınan bir neshe kún aldın Rossiya Doneck Xalıq Respublikası hám Lugansk Xalıq Respublikası ǵárezsizligin tán aldı hám 2022-jıl 21-fevralda Ukraina shıǵısındaǵı Donbass aymaǵına Rossiya qurallı kúshleri bólinbelerin jiberdi.
24-fevral shama menen saat 05:00 EET (UTC+2) de Rossiya prezidenti Vladimir Putin Ukrainanı „denacifikaciya“ hám „demilitarizaciya“ qılıw maqsetinde „arnawlı áskeriy operaciya“ baslanǵanın járiyaladı. Aradan minutlar ótkennen soń, rus áskerleri tárepinen Ukraina aymaǵına hawadan hújimler baslandı. Ukraina shegara xızmeti rus áskerleri Rossiya hám Belarus penen shegara postları arqalı bastırıp kirgenin xabarladı. Kóplegen mámleketler bul basqınshılıq hújimin qaraladı hám Rossiyaǵa qarsı sankciyalar engizdi. Hújimge qarsı global kórinisler bolıp atırǵan bir waqıtta Rossiyadaǵı kórinisler ǵalaballıq qamawǵa alıwlar menen qarsılandı. Shabıwıldan aldın da, shabıwıl dawamında da kóplegen mámleketler Ukrainaǵa qural-jaraq jetkiziw arqalı járdem kórsetti. Buǵan juwap retinde Putin Rossiya yadrolıq kúshlerin tayar jaǵdayǵa keltirdi. BMShniń Qashqınshılar boyınsha Joqarı komissiyalıq maǵlıwmatlarına kóre, 500 mıńnan aslam Ukrainalıq qashqınshı hújimniń dáslepki tórt kúni ishinde mámleketten ketip, Evropa boylap qashqınshılar daǵdarısına sebep bolǵan.
Xalıq aralıq járdemler[redaktorlaw | derekti jańalaw]
Bul áskeriy háreketler munasábeti menen AQSh Ekinshi jáhán urısı dáwirindegi Lend-liz dástúrin qayta iske túsirdi. 2022-jıl 9-may kúni AQSh Prezidenti Joe Biden Ukrainaǵa áskeriy járdem beriw imkaniyatın názerde tutatuǵın lend-liz haqqındaǵı nızamǵa qol qoydı.
Rossiyanıń Ukrainaǵa basqını (2022) | |
Part of | Russo-Ukrainian War |
---|---|
![]() | |
, | |
Significant person | Vladimir Putin, Volodymyr Zelenskyy |
Mámleket | Ukraina, Luhansk People's Republic, Донецк Халық Республикасы, Rossiya, Belorussiya, Kherson State, Zaporozhye State |
Location | Shig'is Evropa, Ukraina, Rossiya, Qırım |
Waqıt zonası | UTC+02:00 |
Foundational text | Constitution of Ukraine |
Follows | 2021 Russia-Ukraine crisis |
Point in time | 2020лер |
Start time | 24 Fevral, 2022 |
Tawsılıw waqtı | мәні жоқ |
Significant event | Siege of Mariupol, Bucha massacre, crisis at the Zaporizhzhia Nuclear Power Plant, Capture of Chernobyl, 2022 Crimean Bridge explosion, 2022 Russian mobilization, destruction of the Kakhovka Dam |
Time period | Russia under Vladimir Putin |
Participant | Rossiya, Belorussiya, Донецк Халық Республикасы, Luhansk People's Republic, Ukraina, Armed Forces of Ukraine, Russian Armed Forces, International Legion of Territorial Defense of Ukraine, Georgian Legion, Russian irregular forces during the 2022 Russian invasion of Ukraine |
Number of deaths | 42 295 |
Has cause | eastward expansion of NATO, Neo-Nazism in Ukraine, Russian irredentism, decommunization in Ukraine, Anti-Ukrainian sentiment, Q18276344, Putin's Plan |
Has immediate cause | Right of Collective Self-defense |
Has effect | reactions to the Russian invasion of Ukraine, 2022 Ukrainian refugee crisis, economic impact of the 2022 Russian invasion of Ukraine, solidarity concerts for Ukraine, 2022 Russian mobilization, Call Russia, 2022 referendums in Russian-occupied Ukraine, nuclear threats during the Russian invasion of Ukraine, Finland–NATO relations, Q117749106, attacks in Russia during the Russian invasion of Ukraine, international sanctions during the Russian invasion of Ukraine, Wagner Group rebellion, Wagner Group–Russian Ministry of Defence conflict, accession of Finland and Sweden to NATO |
Has goal | denazification, demilitarization, de-Satanization, белгісіз мән, Union of Russia and Ukraine |
Hashtag | StandWithUkraine, StayWithUkraine, RussiaInvadedUkraine, StopRussianAggression, UkraineUnderAttack, UkraineInvasion, BanRussiaFromSWIFT, CloseTheSky, SendNATOtoUkraine, UAразом, ShelterUkrainianSky, StopPutin, StopPutler, WWIII, WW3, PutlerKaput, WorldForUkraine, UkraineRussiaWar, UkraineRussianWar, StopPutinNOW, RussianUkrainianWar, UkraineWar, PutinWarCrimes, StopRussia, FightForUkraine, FreeSky, RussianInvasion, WarInUkraine, RussiaUkraineWar, RussiaWarOnUkraine, PutinIsaWarCriminal, ZaPobedu, СвоихНеБросаем, ZaРоссию, МЫВМЕСТЕ, cancelrussianculture, TheTaken, RussianCultureKills, PutPutinOnTrial, StandUpForUkraine, SendPutinToJupiter, UnitedWithUkraine, ArmUkraineNow, RussiaTerroristState |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |
![]() | |
Has list | list of military engagements during the 2022 Russian invasion of Ukraine, list of Russian generals killed during the 2022 invasion of Ukraine, suspicious deaths of Russian businesspeople (2022–2023), Russian mystery fires, Russian military commissariats attacks, list of attacks on collaborators and occupation officials during the invasion of Ukraine 2022 |
Order of battle | order of battle for the 2022 Russian invasion of Ukraine |
Target | Russian annexation of Donetsk, Kherson, Luhansk and Zaporizhzhia oblasts |
History of topic | timeline of the Russian invasion of Ukraine |
On focus list of Wikimedia project | WikiProject Ukraine |
Related category | Category:Battles of the Russian invasion of Ukraine, Category:Theatres of operation of the Russian invasion of Ukraine |
Has part(s) | eastern Ukraine campaign, southern Ukraine campaign, Northeastern Ukraine offensive, 2022 Kharkiv counteroffensive, Russian annexation of Donetsk, Kherson, Luhansk and Zaporizhzhia oblasts, Russian strikes against Ukrainian infrastructure, war crimes in the Russian invasion of Ukraine, attacks in Russia during the Russian invasion of Ukraine, 2022 Kherson counteroffensive, 2022–2023 Belarusian and Russian partisan movement, Kyiv offensive, Q117531310, 2023 Ukrainian counteroffensive |
Different from | Russian invasion of Ukraine, (The) Great War |
Said to be the same as | special military operation |
Commons category | 2022 Russian invasion of Ukraine |
Topic's main template | Template:Campaignbox Russian invasion of Ukraine, Template:Russian invasion of Ukraine |
Topic's main category | Category:Russian invasion of Ukraine |
2022 Russian invasion of Ukraine |
Derekler[redaktorlaw | derekti jańalaw]
- ↑ "Why is Russia invading Ukraine and what does Putin want?" (in en). 24-fevral 2022-jıl. Archived from the original on 19-dekabr 2021-jıl. https://web.archive.org/web/20211219125518/https://www.bbc.com/news/world-europe-56720589.