Mıń ájayıp quyash
| Mıń ájayıp quyash | |
|---|---|
| Negizgi atı | A Thousand Splendid Suns |
| Avtorı | Xalid Húseyniy |
| Janr | roman |
| Mámleket |  AQSh |
| Kitap jazılǵan til | Inglis tili |
| Original baspa jılı | 2007 |
Mıń ájayıp quyash (inglisshe: A Thousand Splendid Suns) - awǵan-amerikalı jazıwshı Xalid Húseyniydiń (Khaled Hosseini) jazǵan hám 2007-jılı jarıq kórgen ekinshi romanı.
Teması
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Kitap Awǵanstanda zorlıq-zombılıq rejiminiń ózgeriwiniń kóleńkesinde ómir súrip, keyin táǵdirleri tabısqan Máryam menen Láyla isimli eki hayaldıń ómiri tuwralı. Geratlı nekesiz tuwılǵan jas qız Máryam shańaraq tragediyasınan soń Kabullı ayaq kiyim ońlawshısı menen turmıs qurıwǵa májbúr boladı. Bir buwın keyin tuwılǵan Láyla salıstırmalı túrde ayrıqsha ómir súredi, biraq uqsas tragediya onı Máryamnıń kúyewinen túsken turmıs qurıw usınısın qabıl etiwge májbúr boldıradı, ómir jolı Máryamdiki menen tutasadı.
Xalid Húseyniy bul romandı "Áke-bala gúrrińi" retinde qarastırǵan "The Kite Runner"den ayırmashılıǵı, "Ana-qız gúrrińi" retinde qarastıradı. Romanda óziniń aldınǵı kitabında paydalanǵan ayırım temalardı dawam etedi, mısalı, shańaraq dinamikası, biraq onıń ornında, aldı menen, hayal qaharmanları menen házirgi awǵan jámiyetindegi hayallar rollerine názer awdaradı.
Qaharmanlar
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Máryam - romannıń bas qaharmanı. Ol anası Nana menen birge awıldaǵı kishkene, súykimli hám qarapayım ılashıqta turadı. Anası qaytıs bolǵannan keyin ákesi onı jaslay turmıs qurıwǵa májbúrleydi. Keyin onıń táǵdiri Láyla menen aralasadı;
Láyla - Máryam menen Ráshittiń qońsısınıń qızı. Urıs waqtında shańaraǵınan ayrılıp, Ráshit penen turmıs qurıwǵa májbúr boladı;
Ráshit - Máryamǵa da, Láylaǵa da úylenetuǵın adam. Ol orta jastaǵı peshtun, ayaq kiyim ońlawshısı, tabısı jaqsı;
Tarık - Láylanıń qońsısı, bala waqıtlarındaǵı muxabbatı;
Nana - Máryamnıń anası. Túrli qıyınshılıqlardı basınan ótkeredi. Óz janına qastıyanlıq etip qaytıs boladı;
Jálil - Máryamnıń ákesi. Nana qaytıs bolǵannan keyin, Máryamdı turmıs qurdırtadı;
Feyzulla - ǵarrı, haq júrekli molla. Máryamnıń úyine hár hápte kelip, jas waqtınan Quran súrelerin, namaz oqıwdı úyretedi.
Shıǵarmanıń mazmunı
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Máryamnıń anası Nana xızmetkeri bolıp jumıs isleytuǵın úydiń úsh hayalı bar Jálil menen nekesiz qatnasınıń nátiyjesinde Máryamdı dúnyaǵa keltiredi. Jálil hár piyshembi kúnleri Máryamdı Nana menen birge jasaytuǵın Gerat qalasınıń sırtındaǵı bir awılda jaylasqan ılashıqtaǵı halınan xabar alıp turadı. Nananıń óz janına qastıyanlıq etkennen keyin, Jálil Máryamdı hayalı hám balaları qaytıs bolǵan, orta jaslardaǵı ayaq kiyim ońlawshısı Ráshit penen turmıs qurdıradı. Máryam turmısı dawamında Ráshittiń túrli fizikalıq hám psixologiyalıq zorlıqlarına ushraydı. Júklilik waqtında kórgen ayırım fizikalıq zorlıqlardıń saldarınan balası túsip qaladı hám bunnan soń júkli bola almaydı. Sol sebepten, Ráshit onı hárdayım ayıplap keledi.
Láyla - Máryam menen Ráshittiń qońsısı bolǵan shańaraqtıń jalǵız jas qızı. Balalıq dáwirindegi muxabbatı Tarık degen jas, sulıw bir bala menen jasırın qatnası bar edi. Láyla Awǵanstanda taliban uyımı júrgizgen rejimdi ózgertiw waqtında baslanǵan puqaralıq urıs gezinde úyiniń bombalanıwı nátiyjesinde shańaraǵınan ayrılıp, Máryam menen Ráshittiń úyin panalaydı. Bul úyde jasap atırıp, Ráshit penen májbúr turmıs qurıwǵa, úydegi ekinshi hayal bolıwǵa razı boladı hám Ráshitten jasırǵan Aziza degen (negizinde, Tarık penen jasırın qatnası nátiyjesinde payda bolǵan perzenti, Ráshit penen turmıs qurıwdı da urıs dawamında ólip ketpewi, muxabbatı Tarıktan qalǵan jádigerdi dúnyaǵa keltirgisi kelgeni ushın qabıl etedi) qızı hám Zalmay degen bala tuwıladı.
Urıs waqtında jarılıstan qaytıs bolǵan dep esaplanǵan Tarıktıń elge qaytıwı, Máryam menen Láylanıń ómiri menen roman basqa baǵıtta rawajlanadı.[1]
Derekler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]- Khaled Hosseini "Bin Muhteşem Güneş" romanı (Túrkshe)