Shayıq Jalil baba mavzoleyi
Shayıq Jalil baba mavzoleyi (haqiyqiy atı: Allaberdi Aziz ata Mawlanberdi Aziz Xoja balası) – Qaraqalpaqstan Respublikasınıń Qaraózek rayonındaǵı tariyxiy estelik. Mavzoley XII—XIV hám de XIX ásirler dawamında rawajlanǵan hám búgingi kúnde „Qoybaq“ awılında jaylasqan[1][2].
Shayıq Jalil baba mavzoleyi Ózbekstan Respublikası Ministrler Keńesiniń qararı menen 2019-jıl 4-oktyabrde Materiallıq mádeniy miyrastıń kóshpes múlik obyektleri milliy dizimine kiritilgen hám mámleket qáwipsizligine alınǵan[3]. Qaraqalpaqstan Respublikası Mádeniy miyras basqarması operativ basqarıw huqıqı tiykarında mámleket múlkine tiyisli hám„Vaqf“ qayırqomlıq jámiyetlik fondına tegin paydalanıw shártnaması tiykarında biriktirilgen[4].
Tariyxı hám jaylasıw ornı
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Shayx Jalil baba mavzoleyi taw janbawırlarında jaylasqan bolıp,jergilikli hám xalıqaralıq turistler reysi jolǵa qoyılǵan. Sonday bolsa da, jollar talapqa juwap bermegeni hám transport arqalı anıq mánzilge jetkerip beriw xızmeti joqlıǵı sebepli turistler kóbinese jayaw júriwlerine tuwrı keledi, usınıń sebebinen de turistler aǵımınıń tiykarǵı bólegin jergilikli turistler quraydı.
Jergilikli xalıq arasında tarqalǵan ráwiyatlarǵa kóre, Shayıq Jalil adam hám periden tuwılǵan. Onıń ákesi ataqlı shayıqlardan bolıp, shah menen araları buzılǵanınan keyin gey birew Qaratawǵa súrgin etilgen. Tawda bolsa keshesi oyınǵ oynaytuǵın tilsimli periler jasaǵan. Periler mákanına túsip qalǵan shayıq olardan birine ashıq boladı. Ortadaǵı nekeden Shayıq Jalil tuwılǵan[5].
Shayıq Jalil baba zıyarat ornı Qaraqalpaqstan Respublikasınıń Ámiwdárya rayonında Qarataw janbawırında jaylasqan. Shayıq Jalil kompleksinde Zammarrıq tası ; periler mákanı, shıpalı bulaq, muhabbat shıńı, tilekler shoqqısı, Shayıq Jalil baba sıyaqlı zıyarat jayları bir jerda jaylasqan. Zıyaratqa kelgen turistler tek Shayıq Jalil baba mazarında emes, bálki joqarıda sanap ótilgen orınlarda da boladı.
Mavzoley Ózbekstan Respublikası prezidenti Shavkat Mirziyoyev kórsetpesine qaray qayta rekonstrukciya etilip, janında meshit payda bolǵan hám jergilikli xalıq ixtiyarına tapsırılǵan. Mavzoley janında suw saqlaǵısh bar bolıp, bul suw saqlaǵısh qurılǵan waqıtta balıqlar óz-ózinen payda bolıp qalǵanlıǵı haqqında da ráwiyatlar bar. Zıyaratqa kelgen turistler balıqlar menen awqatlanıwı múmkin[6].
Derekler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]- ↑ „Qoraqalpogʻiston Respublikasi | Uzbekistan Travel“ (uz). Qaraldı: 30-oktyabr 2023-jıl.
- ↑ „Qaraqalpaqstan Respublikasi'ni'n' ma'mleketlik hu'kimet portali'“. Qaraldı: 30-oktyabr 2023-jıl.
- ↑ „Тарихий, бадиий ёки ўзга маданий қимматлилиги туфайли гаров ва ипотека қўлланилиши мумкин бўлмаган объектлар рўйхати (ЎзР ВМ 05.12.2014 й. 335-сон қарорига илова) | Majburiyatlar va shartnomalar toʻgʻrisidagi umumiy qoidalar | Oʻz kuchini yoʻqotgan hujjatlar | Fuqarolik va oila qonunchiligi | OʻzR KonunchiligiMaʼlumotlar tizimi „Tarixiy, badiiy yoki oʻzga madaniy qimmatliligi tufayli garov va ipoteka qoʻllanilishi mumkin boʻlmagan obʼektlar roʻyxati (OʻzR VM 05.12.2014 y. 335-son qaroriga ilova)“ | NRM.uz“. Qaraldı: 30-oktyabr 2023-jıl.
- ↑ „846-сон 04.10.2019. Moddiy madaniy merosning ko‘chmas mulk obyektlari milliy ro‘yxatini tasdiqlash to‘g‘risida“ (uz-Latn-UZ). Qaraldı: 30-oktyabr 2023-jıl.
- ↑ „SHAYX JALIL BOBO MAQBARASI“. 31-oktyabr 2023-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 31-oktyabr 2023-jıl.
- ↑ „Tushalova“ (en). Qaraldı: 30-oktyabr 2023-jıl.