Kontentke ótiw

Pedagogika termini

Wikipedia, erkin enciklopediya

Pedagogika (gr. 'παῖς', paіda — bala, gr. 'ἄγω', gogos — jeteklewshi) termini áyyemgi termin bolıp, „bala jeteklewshi“ degen mánisti ańlatadı. Grekshe „paydogogos“ sózinen kelip shıqqan. Tariyxiy dereklerdiń ko'rsetiwinshe, áyyemgi Grekstanda óz xojayınınıń balaların aylandırģan, ıqtıyat etken, áskeriy uqıptı uyretgen tárbiyashını, yaǵnıy qullardi „pedagog“ (bala jetekleytuǵın ) dep ataǵan. Keyinirek bolsa, arnawlı oqıtılǵan hám pedagoglıqtı ózine kásip etip alǵan kisilerdi pedagog dep atay baslaǵan[1].

Pedagogika (yun.paidagogike) — tárbiya, tálim hám de sıpatlama beriwdiń teoriyalıq hám ámeliy táreplerin uyreniwshi pánler kompleksi. Ped. institutları hám ayırım basqa oqıw orınlarında qánigelik programması tiykarında ùyreniletuǵın oqıw predmeti de pedagogika dep ataladı. Pedagogika pán retinde bala tárbiyasınıń teoriyalıq tiykarları menen shuǵıllanǵan[2]. Zamanagóy pedagog balalar menen birgelikte úlkenlerdiń de oqıw -tárbiyalıq, mádeniy hám de ruwxıy -bilimlendiriw tárbiyası menen shuǵıllanıwdi názerde tutadı. Ózbekstan Respublikasında Pedagoglarǵa bárkámal shaxs ruwxıylıǵın qáliplestiriwdiń tiykarǵı quralı retinde qaraladı.Pedagog tárbiya procesiniń nizamlıqları, quramı jáne onı shólkemlestiriw mexanizmlerin izertleydi, tárbiyalıq hám oqıw jumıslarınıń mazmunı, principlerı, olardı shólkemlestiriw forma, usılların belgilep beredi[3].Shaxstı tárbiyalaw, oqıtıw hám qáliplestiriw Pedagogtıń tiykarǵı funksiyası esaplanadı. Shaxstı tárbiyalaw Pedagogikadaǵi tiykarǵı túsinik esaplanip, shańaraq hám jámiyettiiń bárkámal shaxstı qáliplestiriwge baǵdarlanǵan birgeliktegi iskerligin ańlatadı. Tárbiya járdeminde insan shaxsınıń ruwxıy táreplerin qarar taptırıw názerde tutıladı. Insanlar arasinda jasaw, turmısda turmıs keshiriw hám iskerlik kórsetiw ushın zárúr bolǵan bilim, kónlikpe hám ilimiy tájriybeler jıyındısin ózlestiriwge qaratılǵan iskerlik oqıtıw túsinigin bildiredi[4]. Oqıtıw nátiyjesinde shaxs zárúrli bilimler menen támiyinlenip, keleshekte túrli dárejedegi arnawlı maǵlıwmattı alıw múmkinshiligine iye boladı. Tárbiyalaw hám oqıtıw nátiyjesinde adamda arnawlı bir shaxs sapaları qáliplestiredi. Shaxsdi tárbiyalaw hám oqıtıw arqalı ózinde aldın bolmaǵan ruwxıy -intellektuallıq sapalarǵa iye boladı. Bul shaxstıń omiri dawamında bárha dawam etedi jáne onıń rawajlanıwına faktor boladı.Insan jáne onı qáliplestiriwge tiyisli pán retinde Pedagogika filosofiya, etika,estetika, mádeniyatshunaslıq, psixologiya, ekonomika, demografiya, tariyx, àdebiyat, medicina, mat. hám basqa pánler menen tıǵız baylanıslı. Pedagogika páni hám ámeliyatı rawajlanıwında bul pánlerdiń teoriyalıq tiykarları, izertlew metodları, ilimiy juwmaqlardı anıqlaw, analiz qılıw hám de ulıwmalastırıw usıllarınan paydalanadı[5].

  1. https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBzME
  2. https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBzME
  3. https://web.archive.org/web/20130723091536/http://uzedu.uz/uzb/info/rasm/edulaws/qonun464/
  4. https://web.archive.org/web/20130723091536/http://uzedu.uz/uzb/info/rasm/edulaws/qonun464/
  5. https://web.archive.org/web/20130723091536/http://uzedu.uz/uzb/info/rasm/edulaws/qonun464/

1.http://www.ziyonet.uz/ru/library/fs/look/ds/desc/fv/uzb/libid/70000

Kategoriya:Sociallıq ilimler