Kontentke ótiw

Qaraqalpaq tiliniń túsindirme sózligi (1982-1992)

Wikipedia, erkin enciklopediya
Qaraqalpaq tiliniń túsindirme sózligi
«Qaraqalpaq tiliniń túsindirme sózligi»niń I tom muqabası
AvtorıKollegiya
JanrTúsindirme sózlik
MámleketQaraqalpaqstanQaraqalpaqstan
Kitap jazılǵan tilQaraqalpaq tili
Original baspa jılı1982-1992
BaspaxanaҚарақалпақстан
Betler sanıI tom (404 bet)
II tom (388 bet)
III tom (368 bet)
IV tom (636 bet)
Websaythttps://tusindirmesozlik.uz/

Qaraqalpaq tiliniń túsindirme sózligi–ÓzSSR Ilimler akademiyası Qaraqalpaqstan filialınıń N.Dáwqaraev atındaǵı tariyx, til hám ádebiyat institutınıń terminologiya bólimi xızmetkerleri, filolog, tilshiler tárepinen 1982, 1984, 1988, 1992-jıllar aralıǵında dúzilgen sózlik.

«Қарақалпақстан» baspası tárepinen hár bir tomnıń tirajı 10000 danadan basılǵan.

Birinshi tomdaǵı «Sóz bası»n filologiya ilimleriniń kandidatları A. Qıdırbaev hám M. Qálenderovlar jazǵan.

Sózliktiń aqırında berilgen qosımsha–jıl, ay, kún, hápte atlarına tiyisli maǵlıwmatlar, sózlikti dúziwde paydalanılǵan ádebiyatlardıń dizimi hám de sózlikti baspaǵa tayarlawdaǵı jumıslar tolıǵı menen filologiya ilimleriniń kandidatı M. Qálenderov tárepinen jazılıp, islengen.

I tomda 3772 bas sóz (А–1435, Ә–249, Б–2050, В–38), 1226 sóz mánileri (А–364, Ә–35, Б–817, В–10), 1195 frazeologiyalıq dizbek (А–117, Ә–14, Б–1064, В–0)– ulıwma sanı 6193 leksikalıq birlik hám mánisi túsindirilip sıpatlama berilgen.

II tomda 5004 bas sóz (Г–498, Ғ–218, Д–614, Е–608, Ё–6, Ж–1461, З–239, И–402, Й–14, К–944), 2029 sóz mánileri (Г–215, Ғ–76, Д–278, Е–226, Ё–2, Ж–665, З–107, И–149, Й–6, К–305), 1350 frazeologiyalıq dizbek (Г–48, Ғ–17, Д–87, Е–239, Ё–0, Ж–305, З–42, И–57, Й–1, К–554)–ulıwma sanı 8383 leksikalıq birlık hám mánisi túsindirilip sıpatlama berilgen.

III tomda 5314 bas sóz (К48, Қ2503, Л204, М1428, Н698), 2118 sóz mánileri (К372, Қ1000, Л132, М436, Н178), 1137 frazeologiyalıq dizbek (К455, Қ482, Л26, М79, Н95)ulıwma sanı 8569 leksikalıq birlik hám mánisi túsindirilip sıpatlama berilgen.

IV tomda 10442 bas sóz (О554, Ө439, П1097, Р345, С1481, Т2522, У509, Y319, Ў94, Ф359, Х148, Ҳ387, Ц66, Ч60, Ш1343, Щ21, Ы380, Э223, Ю23, Я72) 4199 sóz mánileri (О214, Ө201, П430, Р90, С591, Т896, У179, Ү93, Ў71, Ф263, X154, Ҳ191, Ц38, Ч22, Ш416, Щ28, Ы97, Э163, Ю20, Я42), 1147 frazeologiyalıq dizbek (О63, Ө87, П48, Р20, С138, T358, У48, Y82, Ў16, Ф24, X–23, Ҳ–36, Ц–0, Ч–27, Ш–75, Щ–0, Ы–38, Э–5, Ю–0, Я–59)–ulıwma sanı 15788 leksikalıq birlik hám mánisi túsindirilip sıpatlama berilgen.

Tom Bas sózler sanı Mánisi túsindirilgen sózler sanı Frazeologiyalıq dizbekler sanı Jámi
I 3372 1226 1195 6193
II 5004 2029 1350 8383
III 5314 2118 1137 8569
IV 10442 4199 1147 15788
Jámi 24132 9572 4829 38933

Redkollegiya aǵzaları

[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]

Sózliktiń redkollegiya aǵzaları: ÓzSSR Ilimler akademiyasınıń akademigi S. K. Kamalov (baslıq), filologiya ilimleriniń doktorları: D. S. Nasırov (baslıqtıń orınbasarı), Q. M. Maqsetov, E. B. Berdimuratov, O. D. Dospanov (baslıqtıń orınbasarı), filologiya ilimleriniń kandidantları M. Q. Qálenderov (sekretar), Q. Á. Ábdimuratov, A. Q. Qıdırbaev, R. E. Esemuratova, E. D. Dáwenov, A. B. Bekbergenov, ÓzSSR hám QQASSR xalıq shayırı T. J. Jumamuratov, QQASSR xalıq shayırı I. Y. Yusupov, QQASSR xalıq jazıwshısı T. Q. Qayıpbergenov, QQASSRına miyneti sińgen mádeniyat xızmetkeri H. J. Jumashev.

Tomlıqtıń juwaplı shıǵarıwshısı Mamut Qálenderov.

Qaraqalpaq tiliniń túsindirme sózligi (2023)